Veertigdagentijd en Broederlijk Delen campagne 2023

‘De positieve kracht van de minderheid!’

Dit zegt de Heer:
‘Is dit niet het vasten dat Ik verkies: je brood delen met de hongerige, onderdak bieden aan armen zonder huis, iemand kleden die naakt is, je bekommeren om je medemensen? (Jes. 58, 7)

Christenen kennen tijdens de veertigdagentijd twee verplichte vastendagen: Aswoensdag en Goede Vrijdag, dagen waarop ze sober eten. De reden waarom dat zo weinig is en waarom de hele periode vóór Pasen niet zozeer meer de ‘vasten’ wordt genoemd, maar de ‘veertigdagentijd’, is in de tekst zelf te vinden: solidariteit met wie honger heeft, of dakloos, of … daar gaat het om!

Solidariteit als maatstaf
We worden ook dit jaar in de liturgie weer opgeroepen om terug te keren naar de bron waaruit wij leven. Profeten en evangelisten houden het ons elke zondag opnieuw voor: oude structuren moeten losgelaten worden om een nieuwe samenleving mogelijk te maken. Een samenleving waarin delen en herverdelen de hefboom zijn tot een ‘goed leven’ voor iedereen. Een samenleving waarin solidariteit de maatstaf is. Een samenleving waarin leven met genoeg het uitgangspunt is. Terugkeren naar die bron helpt ons inzicht te krijgen in wat werkelijk is en mee te strijden voor een wereld zoals Jezus ons toont. Zo worden wij, net als Hij, activist.

De 25%-revolutie
Met Broederlijk Delen geven ze gevolg aan deze oproep. Het is een activistische beweging die streeft naar een duurzame wereld zonder ongelijkheid. Een beweging met delen en herverdelen als vreedzame strijdwapens. Een beweging die solidariteit en soberheid hoog in het vaandel draagt.

De 25%-revolutie is het centrale thema van deze campagne met deze boodschap: de positieve kracht van de minderheid. Een vreedzame revolutie die gelooft in en streeft naar systeemverandering. Ze zoekt hiervoor naar medestanders, minstens 25%. Want wist je dat als 25% van de mensen ervoor kiest om te delen en te herverdelen, dat genoeg is om het 100% anders te doen?

Het symbool
Als we in de kerk samenkomen, doen we eigenlijk al waarvan we dromen: gemeenschap vormen, luisteren, brood breken en leven delen. Zo zijn we, op onze manier, al een deel van de 25%-revolutie. We maken tijd, stappen uit de ratrace van werken en consumeren. Van ‘denken aan procenten en wat het ons opbrengt’, schakelen we om naar ‘aandacht voor een andere levensstijl en voor die mensen die hier bij ons en veraf uit de boot vallen’. Door bij de start van de viering het -teken te draaien, roepen we ‘in één krachtig beeld op om te delen en te herverdelen).

Wereldwijd beweging maken

In Afrika en Latijns-Amerika, maar ook hier bij ons, tonen velen hoe het anders kan. Dat bewijzen de campagnefiguren Irma uit Guatemala, Chantal uit Rwanda en Laurent uit Burkina Faso. Hun verhaal lees je in de komende weken. Ook zij maken het verschil, elk op hun eigen manier. Wat hen verbindt, is hun geloof in de collectieve kracht van de gemeenschap. Ze tonen zich solidair en laten hun stem horen. Én motiveren anderen om hetzelfde te doen.

Inzet groeit in het verborgene

Tot zijn intrede in Jeruzalem komt Jezus met zijn leerlingen in het verborgene samen, ver van de macht. Jezus zondert zich dan regelmatig af met enkele leerlingen of met alle twaalf. Zij spreken dan over de samenleving, hoe deze er moet uitzien en wat er dient te veranderen. Dit leerproces is zeer belangrijk, want eerst moeten we een breed draagvlak creëren om dan de confrontatie met de macht aan te gaan. In Jezus’ tijd hadden de Romeinse bezetter, de hogepriesters en de farizeeërs het voor het zeggen. In onze tijd zijn dat het neoliberaal-politiek beleid en de kapitaalkrachtige wereldconcerns. Zij doen ons geloven dat bestaande verhoudingen onwrikbaar zijn. Zij maken ons blind voor mogelijk veranderingen: “Er is geen alternatief”.

Kan de 25%-revolutie vandaag doen wat de Messiaanse gemeenschap toen deed: de ogen openen, leren kijken, de leugen doorprikken, zien wat werkelijk is, een andere samenleving mogelijk maken?

Tijd voor actie
Broederlijk Delen vraagt ons deze vasten om actief te worden en deel te worden van de 25%-revolutie. Ze zoekt hardcore activisten om samen met hen het verschil te maken. Nu, misschien zou jij jezelf nooit als activist benoemen – laat staan als hardcore activist – of misschien net wél? En nee, je hoeft geen hard verzet te plegen om een hardcore activist te zijn. Je hoeft geen ‘grote revolutionair’ te zijn om een revolutie te ontketenen.

Je werkt mee op jouw manier, om delend en herverdelend, het tijd te keren, op te staan en mee te bouwen aan een rechtvaardige samenleving zoals God ze bedoeld heeft. Elke bewuste stap die we daartoe zetten, hoe groot of hoe klein die ook mag zijn, heeft zijn impact. Zo zijn we hardcore activist, elk op onze eigen manier. En hoe talrijker ons aantal, hoe luider onze stem. Met 25% kunnen we het 100% anders doen. Klinkt goed, toch?

Activiteiten in de PE

Tevens kunnen wij heel concreet onze solidariteit tonen met de mensen in het Zuiden door onze deelname aan enkele initiatieven in de pastorale eenheid. Op zaterdag 11 maart is er de jaarlijkse Noord-Zuidquiz (zie elders in dit blad). Een week later, op zondag 19 maart, is er de BD-viering en het solidariteitsmaal. Op Goede Vrijdag 7 april sluiten we af met de Agapè-avond met sober maal en filmvertoning in St.-Franciscus.

Veel inspiratie en een mooie vastenperiode toegewenst!

(Johan Vervaeke)