Homilie voor de 4de zondag van de advent

21/12/2024

22 december 2024

Evangelie: Lc 1, 39-45
In die dagen reisde Maria met spoed naar het bergland naar een stad in Juda. Zij ging het huis van Zacharias binnen en groette Elisabeth. Zodra Elizabeth de groet van Maria hoorde, sprong het kind op in haar schoot. Elizabeth werd vervuld met de heilige Geest en riep met luide stem: “Gij zijt gezegend onder de vrouwen en gezegend is de vrucht van uw schoot. Waaraan heb ik het te danken, dat de moeder van mijn Heer naar mij toe komt? Zie zodra ik uw groet hoorde, sprong het kind van vreugde op in mijn schoot. Zalig zij, die geloofd heeft, dat tot vervulling zal komen wat haar vanwege de Heer gezegd is.”

Het lijkt erop dat Maria Elisabeth bezocht zonder daartoe uitgenodigd te zijn.
En er is ook geen melding van de reden voor dat bezoek.
Waarom zouden wij mensen bezoeken en opzoeken zonder uitnodiging daartoe?
Misschien omdat we iets willen te weten komen of iets willen of moeten meedelen.
Of omdat we iets willen vragen, bekomen of dienen te geven of ‘af te geven’…
Maar in het evangelie van Lucas lezen we iets verder
dat Maria drie maanden op bezoek was.
Toch veel tijd om iets af te geven of iets te vragen.
We hoorden wel eens dat Maria haar verwante Elisabeth opzocht
om haar te helpen bij de geboorte van Johannes de Doper.
Maar dat valt uit het relaas niet op te maken
en die geboorte greep pas plaats nadat Maria al naar huis vertrokken was.
Bij de aankondiging van de geboorte van Jezus
had de engel aan Maria wel gezegd dat haar verwante Elisabeth
– die geen kinderen kon krijgen en zeker ook geen meer kon krijgen –
nu toch zwanger was, dit als teken dat voor God alles mogelijk is
en Maria dus ook kon zwanger worden zonder een man te ‘bekennen’.
Elisabeth prees Maria zalig omdat ze geloof hechtte aan Gods vermogen
om wondere dingen te laten gescheiden, zoals Maria zegt in haar lofzang:
En zie, van heden af prijst elk geslacht mij zalig
omdat aan mij zijn wonderwerken deed Die machtig is, en heilig is zijn Naam.
Was het om het teken van Elisabeths zwangerschap te zien
dat Maria zo haastig naar haar verwante op bezoek ging?
Was het om haar ook van haar wondere zwangerschap op de hoogte te brengen?
Of was het om te delen in haar vreugde en Elisabeth in haar vreugde te laten delen?
Is dat geen goede reden om een bezoek te brengen aan mensen:
om te delen in hun vreugde of om hen te laten delen in je eigen vreugde?
In het oude Griekenland begroetten de mensen elkaar
– vooral ’s morgens – met chairé, ‘verheug u’.
Met deze groet trad ook de engel bij Maria binnen:
Verheug u, Begenadigde, de Heer is met u!
In het Oude Nabije Oosten wenste en wenst men elkaar als begroeting ‘vrede’ toe.
Zo droeg Jezus zijn leerlingen, die Hij uitzond, op:
Laat in welk huis gij ook binnengaat uw eerste woord zijn: Vrede aan dit huis!
Paulus schreef aan de Romeinen:
Het koninkrijk van God is gerechtigheid, vrede en vreugde door de heilige Geest.
En even verder noteerde hij in dezelfde brief;
Moge de God van de hoop u vervullen met alle vreugde en vrede in het geloven,
zodat gij overvloeit van hoop, door de kracht van de heilige Geest.
En aan de Korintiërs schreef Paulus:
Wij willen slechts bijdragen tot uw vreugde.
Was ook dat de reden waarom Maria Elisabeth bezocht?
Blijkbaar schonk haar bezoek bovendien vreugde aan de nog ongeboren Johannes:
Zie zodra ik uw groet hoorde, sprong het kind van vreugde op in mijn schoot.
Die groet van Maria, hoe klonk die? Dat kan enkel chairé of sjalom geweest zijn.
Of beide.
Johannes de Doper horen we in het evangelie van Johannes getuigen:
De bruidegom is hij die de bruid heeft, maar de vriend van de bruidegom,
die staat te luisteren of hij hem hoort, is al vol blijdschap
wanneer hij de stem van de bruidegom verneemt.
Zo nu is mijn vreugde en ze is volkomen.
De boodschap van dit verhaal wordt duidelijk.
Het bezoek van Maria aan haar verwante Elisabeth zegt ons
wat de bedoeling is van de komst van God in de wereld,
waarom God in de mens Jezus van Nazaret de mensheid opzoekt en bezoekt:
om vrede en vreugde te brengen aan de mensen waarin Hij zijn vreugde vindt.
Dit is de mededeling van de engelen bij de geboorte van Jezus:
Eer aan God in den hoge en op aarde vrede onder de mensen
in wie Hij zijn vreugde vindt.
En als christenen is dat ook onze opdracht in de wereld:
vrede, vreugde en hoop brengen, delen in de vreugde van medemensen
en indien nodig, ook delen in hun verdriet, zoals Paulus ook aan de Romeinen schreef:
Verblijdt u met de blijden en weent met hen die wenen.
Ook in en met en door ons wil God mensen opzoeken en bezoeken
en vrede, vreugde en hoop brengen.

Dirk Masschelein, priester
december 2024