De brug bezet houden
L’abbé André Chapuzet is de enige priester van la Paroisse Sainte-Marie-des-Bastides in de Dordogne. Die ‘paroisse’ is vergelijkbaar met onze pastorale eenheden maar verenigt wel 25 vroegere kleine parochies en 32 kerkgebouwen (zie een eerdere bijdrage daarover). Anders dan in onze pastorale eenheid liggen die kerken ettelijke kilometers van elkaar verwijderd. Ter vergelijking: Onze-Lieve-Vrouw ter Duinen en Sint-Franciscus liggen op 1 km wandel- en fietsafstand van Onze-Lieve-Vrouw Koningin, Sint-Rafaël op 2,2 km. La Paroisse is dan ook zowat een klein derde van ons bisdom (provincie). André Chapuzet wordt 80 jaar maar denkt nog niet aan ‘stoppen’. Vanuit zijn woonplaats, Beaumont-du-Périgord, rijdt hij nog overal rond, vloekend op al die mobilhomes die je op de kleine ‘départementales’ niet kunt voorbijsteken…
“Ils savent attendre…”
Iedere zondag gaat André voor in de eucharistieviering om 9.30 uur in Monpazier en om 11.00 uur in Beaumont. Na de zondagsviering van 16 juli in Monpazier nam hij rustig de tijd om – na vele andere mensen begroet te hebben – reisgezel priester Willy en mij een verder goed verlof toe te wensen en eindigde met de uitnodiging om een geleid bezoek te brengen aan de kerk van Saint-Avit-Sénieur. Toen we hem rond 10.45 uur er vriendelijk en beleefd attent op maakten dat hij nog naar Beaumont diende te rijden, zowat 17 km, was zijn repliek: “Oooh, ils savent attendre là-bas!” We hadden in de voorgaande week de mogelijkheid gehad uitgebreid met hem kennis te maken, want op donderdagmiddag waren we met hem te gast bij Mr. en Mdm. Delmon, de eigenaars van onze gîte en zeer actief in de parochie. Hij verliet ons daar rond 15.30 uur want hij een viering te doen in een WZC. Abbé André heeft een goede zangstem en zijn homilies zijn duidelijk goed voorbereid. Een zinnetje om te onthouden: “Dieu nous est présent par sa parole, non pas par des visions!”
Saint-Avit-Sénieur
Van alle kerken van zijn ‘paroisse’ houdt André Chapuzet het meest van deze van Saint-Avit-Sénieur. Deze kerk was het godshuis van een gelijknamige priorij van kanunniken, die haar grootsheid verworven had door de verering van Sint-Avitus en omdat ze op de pelgrimsroute naar Compostella lag (ligt). De kerk en de site van de oude priorij prijken nu mede daarom op de UNESCO-werelderfgoedlijst. Avitus (450-518) was bisschop van Vienne, een stad aan de Rhone ten zuiden van Lyon. In een brief feliciteerde hij Clovis met zijn bekering en zorgde er zelf voor dat de koning van de Bourgondiërs, Gundobad, het arianisme ruilde voor het katholicisme. De priorij uit de 12de eeuw en de kanunniken hadden veel te lijden door albigenzen en katharen (o.a. in 1214), door de Honderdjarige Oorlog (in 1442) en door de godsdienstoorlog (in 1577). De priorij werd in 1695 opgeheven.
Paasvuur
Rond 1990 werden er grootse restauratiewerken aangevat. Daarbij werden ook zeer oude muurschilderijen ontdekt. Abbé Chapuzet zorgde voor het herstel van kerkmeubilair en voor een nieuw altaar. Hij viert er jaarlijks de paaswake, waarbij het paasvuur ontstoken wordt in de midden van wat ooit de pandtuin was naast de oude waterput. Na zijn rondleiding in deze site raadde hij ons aan ‘de Sixtijnse kapel’ van de streek te bezoeken, een klein kerkje uit de 12de eeuw op het kerkhof van Montferrrand-du-Périgord. Ook dit kerkje deed ons voor de zoveelste keer bedenken dat men toch wel meer dan één leven moet hebben om in Frankrijk alle wondermooie grote en kleine historische kerken, abdijen en kastelen te bezoeken!
Pegasus Bridge
Tijdens ons tafelen met abbé André hadden we het uiteraard ook over de toestand van de kerk. Hij verwees naar een scène uit de bekende oorlogsfilm De Langste Dag. Op D-Day, 6 juli 1944, kreeg een companie van de 2nd Oxfordshire and Buckinghamshire Light Infantry, onder leiding van majoor Howard, de opdracht de Pegasusbrug over het kanaal tussen Caen en de Orne met zweefvliegtuigen te bereiken, in te nemen en bezet te houden tot er versterking en aflossing zou komen. Dat lukte allemaal en toen de aflossing er ook kwam herinnerde Howard zich de opdracht: “You will hold untill relieve.” Dit is toch te zien in de film, waarin de rol van Howard gespeeld wordt door Richard Todd, die er in 1944 zelf bij was. Abbé André vindt dat wij de kerkgeneratie zijn die de brug bezet houden tot de aflossing er komt. Hij is realist genoeg om er aan toe te voegen dat hij die aflossing niet meer zal meemaken, maar hoopt wel nog de tekens te zien dat de aflossing op komst is.
(pastoor Dirk)
