“Ga en nodig iedereen uit voor het bruiloftsmaal”
De evangelielezing van 20 oktober 2024 vertelt de parabel van de bruiloftsgasten. Daarin beschrijft Matteüs hoe de bruiloftsgasten de uitnodiging negeren. Daarop beveelt de koning zijn dienaren naar de toegangswegen van de stad te gaan en iedereen die ze tegenkomen uit te nodigen voor de bruiloft. Paus Franciscus maakte het vers ‘Ga en nodig iedereen uit voor het bruiloftsmaal’ tot thema van Missiezondag. Het vers is zo de kern van de missie van elke leerling van Jezus.
Op missiezondag verwelkomden we in de Duinenkerk twee van de drie missionarissen die samen een nieuwe communauteit zullen vormen in Oostende: Yeremia Lakonawa uit Indonesië en Germain Nsasi uit DR Congo. De derde priester die zal deel uitmaken van een nieuw missionair project in het decanaat Oostende/Zeebrugge is de Filipijnse Amerikaan Ryan Canecer. Alle drie zijn ze Scheutisten.
De religieuze congregatie ontstond in Scheut. Dat is een wijk op de grens van Anderlecht en Molenbeek, waar het huis van de congregatie nog altijd staat. Op 25 augustus 1865 verlieten vier priesters hun Brusselse wijk om via Marseille naar China te reizen. De leider van het gezelschap was Theofiel Verbist, een man van diep geloof en bezield met een groot ideaal. Hij had het plan opgevat om in China, meer bepaald Mongolië, een weeshuis op te richten en zich te wijden aan de zorg van verlaten kinderen. Het voorbeeld van Verbist inspireerde. Na China volgden onder meer Congo, de Filippijnen, Haïti, Indonesië en Japan. In Congo waren er in de jaren 1970 meer dan 300 Vlaamse Scheutisten werkzaam in West-Kasai en Oost-Kasai. Ivo van Volsem is nu nog de enige Vlaamse Scheutist die actief is in Congo.
Welbekend is het trieste verhaal van de drie Vlaamse Scheutisten die werkzaam waren in Guatemala, met name Walter Voordeckers, Serge Berten en Ward Capiau. Zij waren actief in de basisgemeenschappen en verzetten zich tegen de uitbuiting van de inheemse bevolking. Tijdens de militaire dictatuur in de jaren ‘8O kozen zij de kant van de arme boerenbevolking. Ze werden door het meedogenloze regime uit de weg geruimd. In december 2023, meer dan veertig jaar later, veroordeelde de rechtbank in Leuven in een assisenproces vijf hooggeplaatste Guatemalteekse ex-militairen en functionarissen voor de ontvoering, foltering en moord op de drie Vlaamse Scheutisten.
De Congregatie van het Onbevlekt Hart van Maria, zoals de officiële benaming voor de Scheutisten luidt, is vandaag actief in een vijfentwintigtal landen. De congregatie is gaandeweg met de tijd meegegroeid. De opvattingen over missie zijn veranderd, maar de bezieling is nog steeds dezelfde: met Jezus en het evangelie centraal werken de missionarissen heel concreet aan een wereld van gerechtigheid, vrede en behoud van de schepping op de plaats waar ze werkzaam zijn.
Nieuw missionair project in decanaat Oostende/Zeebrugge
Scheutisten kiezen ervoor dienstbaar te zijn voor mensen in precaire situaties of ‘randsituaties’. In Oostende kennen we er ook: een oudere bevolking met veel eenzaamheid, relatief veel armoede bij ouderen, daklozen, ‘aangespoelden’, drugproblematiek, multiculturaliteit met behoorlijk wat mensen zonder wettig verblijf, ruim 150 nationaliteiten, het fenomeen van transitmigranten in de kuststrook enzovoorts.
De drie priesters Yeremia, Germain en Ryan zullen in Oostende een team vormen en samenwerken. Ze zullen ook elk een specifiek werkterrein hebben: Ryan als havenaalmoezenier, Germain binnen het domein van de zingeving en spiritualiteit, Yeremia diaconie en caritas. Nu zitten zij nog in een inloopfase waarin ze de Nederlandse taal leren en verschillende initiatieven verkennen, bijvoorbeeld vzw Jakoeboe, Welzijnsschakel vluchtelingen, buddywerking, sociale begeleiding, oecumene (kennismaking met protestantse gemeenschap, met moslimgemeenschappen), Welzijnszorg, Broederlijk Delen, ORBIT en FMDO.
Wat drijft de priesters Ryan, Yeremia en Germain? Waarschijnlijk de volle overtuiging dat zij meebouwen aan het komende koninkrijk van God.In elke eucharistieviering vraagt Jezus ons in herinnering te brengen en aanwezig te zijn bij wat hij zelf deed: zichzelf uitdelen als brood en wijn. Hij deed het in het volle besef dat aanhouding, foltering en kruis konden volgen. Zijn leven en zijn boodschap waren één en al getuigenis van liefde. Daarom kan ook zijn dood dat zijn: teken van vrede, teken van altijd bedreigde vrede en van altijd levende hoop. Christenen worden uitgedaagd om te ‘getuigen van de hoop die in hen leeft’ (1 Petrus 3, 15).
Waar beginnen we dan? ‘Misschien gewoon waar we leven, om daar waar het nodig is, hoop te bieden, geloofwaardige woorden te spreken en geloofwaardig te handelen, zo kunnen er nieuwe kernen ontstaan waar mensen zich thuis kunnen voelen en wortel kunnen schieten. We kunnen creatief zoeken naar nieuwe wegen van aanwezig zijn in onze seculiere samenleving. Nieuwe initiatieven zijn nodig. We kunnen alvast het nieuwe missionaire project van de missionarissen van Scheut omarmen.
Annemie Vanmol
Omslagfoto: Ann Everaert
