Kennismaking met het ‘groene hart’van Italië: Umbrië (1)

Italië hebben we al een paar keer bezocht maar heeft zoveel te bieden op vlak van cultuur, natuur, geschiedenis, religieus erfgoed en culinair vlak dat je er nooit genoeg van krijgt. Al een paar jaar wilden we Assisi bezoeken. Een gelegenheid om van daaruit verder Umbrië te verkennen. Met de heen en terugreis niet meegerekend hebben we ongeveer 2 weken rondgereisd met onze camper die we ‘Vitamien’ hebben gedoopt. We waren verrast door de prachtige natuur, steden en kleine stadjes die geschiedenis uitstralen, ontelbare veel kerkjes naast de grote basilieken, de herinnering aan Franciscus, Clara en Benedictus van Norcia.
Hieronder enkele bedenkingen, ervaringen, weetjes, indrukken van onze ontdekkingstocht.

Veelzijdige en prachtig natuur.
Wat ons het meest verrast heeft is de prachtige natuur en het zeer gevarieerde landschap. Umbrië heeft tal van natuurparken waar men mooie wandelingen kan maken. We zijn door enkele natuurparken gereden of hebben er verbleven op een camping. Op de campings was het rond deze tijd heel rustig. Ook al hebben we regen en onweer meegemaakt, het was telkens een verademing om ‘thuis’ te genieten van de rust en de stilte midden van olijfbomen, op de flank van een berg met prachtig uitzicht of in een bos. Wat ons ook opviel waren de vele Mariakapelletjes, op de onmogelijkste plaatsen: op een kruispunt, op bergwegen naast een wandelkaart, midden in een bos op een wandelweg.
Het meest bekende park is waarschijnlijk het park van de Monte Subasio (Midden-Umbrië) vernoemd naar de berg. Aan de voet van de berg ligt Assisi. In dit park verscholen tussen de bossen ligt de Eremo delle Carcceri waar Franciscus leefde met zijn broeders. Wij hebben de wandeling van vanuit Assisi gemaakt naar de Carccerie. Op de wandeling kwamen we niet veel mensen tegen en konden we echt genieten van de stilte en de fluitende vogels.
De Monti Sibillini (Zuid-Umbrië), een bergketen in het hart van Italië, is onderdeel van de zuidelijke Apennijnen en heeft als hoogste top de Monte Vettore (2.476 m)

Het meest bijzondere deel van het park is de Piano Grande, de vlakte rond het arendsnest Castelluccio di Norcia. Wanneer die in mei, juni tot begin juli in volle bloei staat (beste tijd om de bloemen bij Piano Grande te zien), is dat niets minder dan een sprookjesachtige ervaring. (volgens de reisgids). We zijn door de vlakte gereden. Helaas stonden de bloemen nog niet in bloei. Het was ook regenachtige en mistige dag. Op de hoogste bergen lag nog sneeuw. En toch was de, min of meer kale, vlakte omringd door hoge bergen een indrukwekkend zicht.

In het noorden ligt het park del Monte Cucco die bestaat uit groene bergtoppen, groene valleien en uitgestrekte vlaktes. Eveneens en mooi wandelgebied. Onze Camping lag op de flank van een heuvel midden in het bos.

Stadjes en steden, basilieken en kleine kerkjes.
Umbrië heeft tal van ommuurde stadjes die op de flank van een heuvel liggen. Ze hebben allen een eigen geschiedenis en grotendeels hun middeleeuws karakter bewaard. De stadjes zijn nog bewoond en voor ons lijkt het wat vreemd dat mensen er afgelegen en moeilijk bereikbaar blijven wonen. Elk stadje heeft ook minsten 3 kerkjes die nog allen open zijn. Sober, met hier en daar nog overblijfselen van oude fresco’s. Een gelegenheid om er te bidden in alle rust.

Meestal zijn de stadjes gebouwd op overblijfselen van andere bouwwerken uit de Etruskische en Romeinse periode. In de basilieken zijn er nog tal van fresco’s te bewonderen, al dan niet gerestaureerd. Spello, Gubbio, Narni, Orvietto, Norcia hebben wij bezocht. Naast de toeristische hoogtepunten is het altijd aangenaam om zomaar door de straatjes te wandelen.
Nog even aanhalen dat de basiliek van Orvietto is toegewijd aan Maria Tenhemelopneming.

Norcia na de aardbeving en Sint-Benedictus
Norcia werd in 2016 tweemaal getroffen door een aardbeving. De eerste op 16 augustus trof heel Midden-Italië. Het epicentrum lag nabij Norcia. Een zware naschok op 30 oktober veroorzaakte nog meer grote materiële schade, waaronder de instorting van de Basiliek van Sint-Benedictus. Gelukkig vielen er bij deze tweede beving geen dodelijke slachtoffers, maar duizenden mensen raakten dakloos. In het stadje staan nog overal stellingen en de wederopbouw verloopt traag. Toen we Norcia bezochten was de basiliek nog niet toegankelijk en het stadje gaf een troosteloze indruk, ook al omdat het toen erg regende. De winkeltjes met streekproducten waren wel open. Norcia en omgeving zijn vooral gekend om hun lekkere vleeswaren en producten waar truffel in wegwerkt is.

In Norcia hebben we nog een heilige ontmoet: Sint-Benedictus.
Benedictus werd samen met zijn tweelingzus, Scholastica, hier geboren in een adellijke familie in rond het jaar 480 na Christus. Zijn ouders stuurden hem voor verdere studies naar Rome. Maar daar stopte hij met studeren en trok zich terug in de eenzaamheid van een grot. Drie jaar lang leefde hij als kluizenaar. Een tijd later vestigde hij zich in 529 met een paar volgelingen op de Monte Cassino, tussen Rome en Napels, waar hij een klooster stichtte. Daar schreef hij zijn ‘regula Benedicti’.
In navolging van de camino di Francesco bestaat er ook een Camino di San Benedetto.
De route loopt door de streek waar Benedictus in de vijfde en zesde eeuw leefde en verbindt zijn geboorteplaats Norcia met de plekken waar hij als heremiet en monnik leefde en kloosters stichtte. Eindpunt is het klooster van Monte Cassino waar hij stierf, in de Apennijnen, ten oosten van Rome.

Wordt vervolgd …

Omslagafbeelding: © Lieve Opdedrynck