Maria als OLV Ter Duinen (3)

OLV ter Duinen

De oorsprong van de kerk en de plaats waar die gebouwd is gaat terug tot in de Middeleeuwen. Een tijdslijn met de historiek van kerk is te vinden in het portaal van de kerk. Toch is het misschien interessant om even op zoek te gaan in de aller-oudste kronieken om een wat duidelijker beeld te hebben over het ontstaan van de plaatsnaam en de kerk toegewijd aan Maria. De aangehaalde teksten komen uit ‘Nauwkeurige beschryving der oude en beroemde zee-stad Oostende Jacobus Bowens uitgegeven door Joseph De Busscher, 1792’

Het begin

De oorspronkelijke bevolking in de tijd van de ontstaansgeschiedenis van O.L.V. ter Duinen bestond uit vissers en herders. Dit waren overwegend arme mensen . Ze toonden een grote verering voor Maria . Maria’s bescherming werd ingeroepen door de vissers bij storm en slecht weer en telkens wanneer ze gingen uit vissen.

In de oude kronieken komt een eerste de vermelding voor over een parochie  in’ de opera diplomatica ‘ van Miroeus in 961 . Daarin is sprake van een ‘ parochia Sanctae Mariae’.De parochie bevond zich op ‘ de Streep ‘ . In de 11de eeuw richtte Robrecht de Vries , de toenmalige graaf van Vlaanderen, ereen kapel op ter ere van O.L.V.- ter-Streep.

In documenten en oorkonden uit die tijd die te maken hebben met, ‘de Streep ‘ wordt deze parochie dikwijls vermeld , zij het dan onder verschillende namen.
Reeds  in de 10 de eeuw is er sprake van ‘ de Streep ‘ dat ook onder andere namen bekend was zoals o.a. Testret, Testreep, TerStrep, Testereph, Testerep, Testereep, te Streep
Dit was een stuk schorreland dat zich situeerde tussen Oostende en Westende . Het diende tot weiland waar de schapen op graasden. Verschillende abdijen hadden hier een stuk land als eigendom. De bevolking van de Streep moest belasting betalen aan die abdijen . Zo staat in het een oorkonde van het jaar 1281 van de Sint-Pieters abdij

In ruil voor de belastingen zorgden de abdijen ervoor dat het schorreland tegen de zee beschermd werd . Daarvoor bouwden ze uitvloeiingsgrachten.
Degraven van die tijd gaven dit nieuwe land dikwijls als schenking aan van  hun onderdanen in ruil voor bewezen diensten “ Ten jare 1171 schonk graaf Philips van den Elzas aan de Tempeliers de tienden der beploegbare nieuwe landen, door de zee uitgeworoen in de parochiën Slijpe , Leffinghe, Steene en 0nze-Lieve-Vrouw-Kapelle (Mariakerke).”  
De  Streep , dit schorreland dus, gaf haar naam aan de meeste gehuchten of dorpen die op dit stuk grond gelegen waren tot welke parochie de Streep – evenals Oostende zelf blijkens eene oorkonde van lateren tijd (1548) – meestendeels zoo niet geheel schijnt behoort te hebben .De naam van 0.L.V. parochie gaat dikwijls met dien der Streep gepaard in de kronijken des tijds .“

14de eeuw

De geldmiddelen voor de bouw van het kerkje kwamen van enkele rijke bewoners en van de abdijen die hun eigendommen hadden op dit grondgebied.
In de loop van de l4de eeuw werd een nieuw kerkje gebouwd uit hout en leem. Dit bevond zich op de plaats waar de huidige kerk staat.Een andere vermelding van het dorp O.L.V. ter Strepe vinden we terug bij de beschrijving van enkele overstromingen. In 1334 , op 23 en 26 novembe , was er een geweldige storm Door een springvloed werd heel het dorp overspoeld . Het kerkje dat zich op de Streep bevond verdween in zee .
“Het schynd alsnu het zekerste dat het dorp te Streepe by Oostende , toegewyd aen de heylige Moeder Gods ,  door de Zee is ingenomen geweest ten jaere 1334 .“  VLIETINCK : Het oude Oostende en Zijne 3—jarige belegering .

Waar is Maria zichtbaar?

Het meest in het oog springende beeld is dat van Maria vooraan op het zij altaar, het beeld van O.L.Vrouw-ter-Duinen met het Jezuskind op de arm. Dit beeld in gepolychromeerd hout stamt uit de 17e eeuw. 

Boven de ingang worden we verwelkomt door het Onze-Lieve-Vrouwbeeld met de inscriptie “STA MARIA ORA PRO NOBIS”. Het stamt uit het eerste kwart van de 20ste eeuw.

Op de foto’s ziet u nog andere afbeeldingen van Maria:

Op de kansel van de preekstoel wordt Maria voorgesteld met 12 sterren rond haar hoofd.

Dit doet ons denken aan een vers uit de Apocalyps 12,1 : ‘En er verscheen een groot teken aan de hemel: een vrouw, bekleed met de zon, de maan onder haar voeten en op haar hoofd een kroon van twaalf sterren.’  

Maria is ook duidelijk afgebeeld op het schilderij boven het hoofdaltaar “Ondergang van de Onoverwinnelijke Armada in 1588”.  Een smekende O. L. Vrouw wijst naar het drama van drie schepen en acht drenkelingen in de schromende zee. 

En tot slot vinden we in het smeedijzeren hek tussen het portaal en de kerk het medaillon met de initialen van Santa Maria.

Lieve Opdedrynck


Foto’s & Omslagfoto: Lieve Opdedrynck